Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu hóa và cạnh tranh gay gắt, marketing đóng vai trò then chốt đối với sự thành công của mọi doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME). Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều SME đang gặp khó khăn trong việc triển khai chiến lược marketing hiệu quả, dẫn đến tình trạng làm marketing nửa vời.
Bài viết này SME Solution sẽ phân tích sâu về nguyên nhân, hậu quả và đề xuất giải pháp giúp SME cải thiện hoạt động marketing của mình.
Chủ doanh nghiệp nhỏ thường không hiểu rõ về Marketing
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng làm marketing nửa vời ở các doanh nghiệp SME là sự thiếu hiểu biết về marketing của chính các chủ doanh nghiệp. Điều này thể hiện qua nhiều khía cạnh và tạo ra những rào cản lớn trong việc xây dựng và thực hiện chiến lược marketing hiệu quả.
Thiếu kiến thức và kinh nghiệm về marketing
Đa số chủ doanh nghiệp SME là những người có chuyên môn sâu trong lĩnh vực kinh doanh của mình, nhưng lại thiếu kiến thức và kinh nghiệm về marketing. Họ thường dựa vào cảm tính hoặc theo đuổi những chiến lược marketing truyền thống mà không có sự nghiên cứu và phân tích thị trường kỹ lưỡng.
Sự thiếu hiểu biết này dẫn đến việc họ không thể xác định đúng đối tượng khách hàng mục tiêu, không nắm bắt được nhu cầu và hành vi của khách hàng, cũng như không biết cách xây dựng thông điệp marketing phù hợp. Kết quả là các chiến dịch marketing thường kém hiệu quả, lãng phí thời gian và nguồn lực của doanh nghiệp.
Ngoài ra, do thiếu kiến thức chuyên môn, các chủ doanh nghiệp SME thường không biết cách sử dụng các công cụ marketing hiện đại như phân tích dữ liệu, tối ưu hóa công cụ tìm kiếm (SEO), hay marketing tự động hóa. Điều này khiến họ bỏ lỡ nhiều cơ hội để tiếp cận khách hàng tiềm năng và tăng hiệu quả marketing.
Quan niệm sai lầm về vai trò của Marketing
Nhiều chủ doanh nghiệp SME vẫn có những quan niệm sai lầm về vai trò của marketing trong hoạt động kinh doanh. Họ thường cho rằng marketing chỉ đơn thuần là quảng cáo và PR, mà không hiểu rõ vai trò toàn diện của marketing trong việc xây dựng thương hiệu, tạo dựng mối quan hệ với khách hàng và thúc đẩy doanh thu.
Quan niệm sai lầm này dẫn đến việc họ thường bỏ qua những khía cạnh quan trọng khác của marketing như nghiên cứu thị trường, phân tích đối thủ cạnh tranh, xây dựng nội dung có giá trị và quản lý mạng xã hội. Họ chỉ tập trung vào việc đăng quảng cáo hoặc phát tờ rơi mà không có chiến lược tổng thể và dài hạn.
Điều này khiến các hoạt động marketing trở nên rời rạc, thiếu nhất quán và không mang lại hiệu quả như mong đợi. Thay vì xây dựng một thương hiệu mạnh và tạo ra giá trị cho khách hàng, họ chỉ đơn thuần là rao bán sản phẩm, dịch vụ mà không tạo được sự khác biệt và lợi thế cạnh tranh trên thị trường.
Thiếu sự đầu tư và cam kết cho hoạt động Marketing
Do nguồn lực hạn chế và không nhận thức đúng về tầm quan trọng của marketing, nhiều chủ doanh nghiệp SME không sẵn sàng đầu tư vào marketing một cách bài bản. Họ thường chỉ dành một khoản ngân sách nhỏ cho marketing, hoặc thậm chí coi đây là khoản chi phí có thể cắt giảm khi cần thiết.
Sự thiếu đầu tư này thể hiện qua việc không thuê nhân sự chuyên nghiệp để phụ trách marketing, mà thường giao nhiệm vụ này cho nhân viên không có chuyên môn hoặc kiêm nhiệm. Điều này dẫn đến việc thiếu chuyên nghiệp và hiệu quả trong các chiến dịch marketing.
Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp SME không có kế hoạch marketing dài hạn và không cam kết thực hiện một cách nhất quán. Họ thường thực hiện các hoạt động marketing một cách ngắn hạn, không liên tục, dẫn đến việc không tạo được ấn tượng mạnh mẽ với khách hàng và không xây dựng được thương hiệu bền vững.
Rất nhiều các doanh nghiệp “gạo cội” đã phát triển 18 – 20 bền vững trên thị trường như Picenza, Bệnh viện Việt Pháp, Habeco ..v..v.. đang nhận ra và dần đầu tư vào Digital Marketing
Không chú trọng đến việc đo lường và phân tích hiệu quả Marketing
Một khía cạnh quan trọng khác mà nhiều chủ doanh nghiệp SME bỏ qua là việc đo lường và phân tích hiệu quả của các hoạt động marketing. Họ thường không thiết lập các chỉ số đo lường cụ thể (KPI) cho chiến dịch marketing và không có công cụ để theo dõi, đánh giá kết quả.
Việc thiếu sự đo lường và phân tích này khiến doanh nghiệp không thể nắm bắt được hiệu quả thực sự của các hoạt động marketing, không biết được những gì đang hoạt động tốt và những gì cần cải thiện. Kết quả là họ tiếp tục đầu tư vào những phương pháp không hiệu quả và bỏ lỡ cơ hội tối ưu hóa ngân sách marketing.
Ngoài ra, việc không có dữ liệu và phân tích cụ thể cũng khiến chủ doanh nghiệp khó thuyết phục ban lãnh đạo hoặc các bên liên quan về tầm quan trọng của marketing, dẫn đến việc tiếp tục không được đầu tư đúng mức cho hoạt động này.
Thiếu chiến lược Marketing tích hợp
Nhiều chủ doanh nghiệp SME không có chiến lược marketing tích hợp, mà chỉ thực hiện các hoạt động marketing riêng lẻ, không liên kết với nhau. Họ có thể chạy quảng cáo trên Facebook, gửi email marketing, hay tham gia hội chợ triển lãm, nhưng các hoạt động này không được kết nối và hỗ trợ lẫn nhau.
Sự thiếu tích hợp này dẫn đến việc thông điệp marketing không nhất quán, khiến khách hàng bị nhầm lẫn và không tạo được ấn tượng mạnh mẽ về thương hiệu. Ngoài ra, nó cũng làm giảm hiệu quả tổng thể của các hoạt động marketing, vì các kênh marketing khác nhau không được tận dụng để hỗ trợ và củng cố lẫn nhau.
Chiến lược marketing tích hợp đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về marketing và khả năng quản lý đa kênh, điều mà nhiều chủ doanh nghiệp SME còn thiếu. Kết quả là họ không tận dụng được sức mạnh tổng hợp của các kênh marketing khác nhau, dẫn đến hiệu quả marketing thấp hơn so với tiềm năng.
Marketer bị FOMO theo các sức ép
Không chỉ chủ doanh nghiệp, các marketer làm việc trong các SME cũng phải đối mặt với nhiều thách thức và áp lực, dẫn đến tình trạng marketing nửa vời. Một trong những vấn đề phổ biến nhất là hội chứng FOMO (Fear Of Missing Out – Nỗi sợ bỏ lỡ) trong marketing, khiến các marketer luôn cảm thấy áp lực phải theo kịp mọi xu hướng mới nhất.
Áp lực phải theo kịp xu hướng Marketing
Trong thời đại kỹ thuật số, các xu hướng marketing thay đổi với tốc độ chóng mặt. Mỗi ngày đều có những công cụ, nền tảng và chiến lược marketing mới xuất hiện. Điều này tạo ra áp lực lớn cho các marketer, đặc biệt là những người làm việc trong các SME với nguồn lực hạn chế.
Các marketer thường cảm thấy bị ám ảnh bởi việc phải theo đuổi những xu hướng mới nhất, sợ rằng nếu không làm như vậy, họ sẽ bị tụt hậu và mất đi cơ hội tiếp cận khách hàng. Tuy nhiên, việc cố gắng áp dụng mọi xu hướng mới mà không dành đủ thời gian để nghiên cứu và định hướng chiến lược phù hợp với doanh nghiệp có thể dẫn đến nhiều hậu quả tiêu cực.
Thứ nhất, nó khiến các marketer không thể tập trung vào việc xây dựng và thực hiện một chiến lược marketing nhất quán và dài hạn. Thay vào đó, họ liên tục nhảy từ xu hướng này sang xu hướng khác, khiến các nỗ lực marketing trở nên rời rạc và thiếu hiệu quả.
Ví dụ: khi có bất kỳ một Trending gì đang nổi trên mạng xã hội thì chủ doanh nghiệp đều yêu cầu nhân viên Content phải “Bắt trend” để kéo tương tác cho fanpage. Điều này chưa chắc đã hiệu quả bởi việc 1 nội dung lên xu hướng hay không còn phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố khách hàng, màu sắc thương hiệu.
Thứ hai, không phải mọi xu hướng marketing đều phù hợp với mọi doanh nghiệp. Việc áp dụng một xu hướng mới mà không cân nhắc kỹ về sự phù hợp với đối tượng khách hàng, ngành nghề kinh doanh và nguồn lực của doanh nghiệp có thể dẫn đến lãng phí thời gian và ngân sách.
Ví dụ: Bạn sẽ dễ dàng nhận thấy các ÔNG LỚN trong ngành không bao giờ chạy theo TREND. Bởi họ biết được giá trị của sản phẩm nằm ở đâu, khách hàng của họ là ai, mua sản phẩm vì điều gì, v..v.. IPhone không cần NỔ ở trên mạng xã hội hay nhảy Tiktok để bán được hàng, Luis Vuiton không hạ giá chỉ để bán tháo sản phẩm đã lỗi mốt, v..v..
Thiếu định hướng rõ ràng trong chiến lược Marketing
Một vấn đề khác mà nhiều marketer SME gặp phải là thiếu định hướng rõ ràng trong chiến lược marketing. Họ thường bị cuốn theo những cú hích của thị trường mà không có một kế hoạch dài hạn và mục tiêu cụ thể.
Sự thiếu định hướng này thể hiện qua việc không xác định rõ đối tượng khách hàng mục tiêu, không có thông điệp marketing nhất quán, và không có kế hoạch sử dụng ngân sách marketing hiệu quả. Thay vào đó, họ thường thực hiện các hoạt động marketing một cách ngẫu hứng, dựa trên những gì họ thấy các đối thủ đang làm hoặc những xu hướng đang nổi trội trên thị trường.
Điều này dẫn đến việc triển khai các chiến dịch marketing thiếu tập trung và hiệu quả. Thông điệp marketing không nhất quán khiến khách hàng bị nhầm lẫn về giá trị và định vị của thương hiệu. Việc không xác định rõ đối tượng khách hàng mục tiêu cũng khiến các nỗ lực marketing bị phân tán, không tạo được tác động mạnh mẽ đến nhóm khách hàng có tiềm năng cao nhất.
Ngoài ra, sự thiếu định hướng cũng khiến các marketer khó thuyết phục được ban lãnh đạo về giá trị của các hoạt động marketing. Khi không có mục tiêu cụ thể và kế hoạch rõ ràng, họ sẽ khó chứng minh được ROI (Return On Investment – Tỷ suất hoàn vốn đầu tư) của các chiến dịch marketing, dẫn đến việc tiếp tục bị cắt giảm ngân sách và nguồn lực.
Thiếu đo lường và đánh giá hiệu quả chiến dịch Marketing
Một trong những yếu tố quan trọng nhất trong marketing hiện đại là khả năng đo lường và đánh giá hiệu quả của các chiến dịch. Tuy nhiên, nhiều marketer SME không dành đủ thời gian và công sức cho việc này, dẫn đến tình trạng “marketing mù quáng”
Việc thiếu đo lường và đánh giá hiệu quả thể hiện qua nhiều khía cạnh. Đầu tiên, nhiều marketer không thiết lập các chỉ số KPI (Key Performance Indicators – Chỉ số hiệu suất chính) cụ thể cho các chiến dịch marketing của mình. Điều này khiến họ không biết được họ đang theo đuổi mục tiêu gì và không thể đo lường được việc họ đã đạt được những kết quả mong muốn hay chưa.
Thứ hai, việc thiếu đo lường dẫn đến việc không có cơ sở để đánh giá hiệu quả của các chiến dịch marketing. Các marketer không biết được chi phí tiếp thị trên mỗi khách hàng mới là bao nhiêu, tỷ lệ chuyển đổi từ khách hàng tiềm năng sang khách hàng thực sự ra sao, hay ROI của các chiến dịch cụ thể là bao nhiêu. Điều này khiến họ không thể điều chỉnh chiến lược marketing một cách linh hoạt và hiệu quả.
Cuối cùng, việc thiếu đo lường và đánh giá hiệu quả cũng ảnh hưởng đến quyết định đầu tư vào marketing của doanh nghiệp. Khi không có số liệu cụ thể về hiệu quả của các chiến dịch, ban lãnh đạo thường khó tin tưởng vào giá trị của marketing và có thể cắt giảm ngân sách marketing mà không có lý do rõ ràng. Điều này dẫn đến việc giảm sức mạnh cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường và bị tụt hậu so với đối thủ.
Kết luận
Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt hiện nay, việc hiểu rõ về marketing và áp dụng chiến lược marketing hiệu quả là yếu tố quyết định sự thành công của một doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Tuy nhiên, nhiều chủ doanh nghiệp SME không hiểu rõ về marketing và đặt niềm tin vào các marketer mà họ thuê mà không kiểm soát được quá trình marketing của mình.
Ngoài ra, các marketer làm việc trong các SME cũng phải đối mặt với nhiều áp lực và thách thức, dẫn đến việc họ thường bị cuốn theo xu hướng mới mà không có chiến lược cụ thể và đánh giá hiệu quả cho các chiến dịch marketing của mình. Điều này dẫn đến việc marketing của các SME thường không hiệu quả và không đem lại giá trị thực sự cho doanh nghiệp.
Để giải quyết vấn đề này, cần thiết lập một chiến lược marketing tích hợp, kết hợp cả online và offline, xây dựng một định hướng rõ ràng và đo lường hiệu quả một cách khoa học. Chủ doanh nghiệp cần đầu tư thời gian và nguồn lực để hiểu rõ về marketing và định hình chiến lược marketing phản ánh đúng bản chất và giá trị của doanh nghiệp. Các marketer cũng cần tập trung vào việc nghiên cứu, đánh giá và tối ưu hóa hiệu quả của các chiến dịch marketing một cách khoa học và chuyên nghiệp.
Chỉ thông qua sự hiểu biết sâu sắc về marketing và việc áp dụng chiến lược marketing tích hợp một cách đúng đắn, các doanh nghiệp nhỏ và vừa mới có thể tạo ra sự khác biệt và cạnh tranh trên thị trường hiện nay.
